Kurmes Dernegi Resmi Web Sitesi

Dünya Bankası’na yeni başkan

Temmuz ayında görev süresi dolacak Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick’in yerini alacak isim belli oldu. Bu göreve renkli bir kişiliğe sahip ABD’li tıp doktoru Jim Yong Kim seçildi.

Kesin olan bir şey var: O da yeni Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim’in espri anlayışının olduğu ve kendini, ciddi görünmeye zorlamadığı. Bunu, rektörlüğünü yaptığı Dartmouth Üniversitesi’nin öğrenci festivalinde çekilen bir video açıkça ortaya koyuyor. Rektör Jim Yong Kim, bu videoda beyaz bir deri ceket içinde öğrencileri eşliğinde rap yapıyor.

52 yaşındaki Jim Yong Kim, Güney Kore’de dünyaya geldi. Ailesi birlikte 5 yaşındayken ABD’ye göç etti ve Iowa Eyaleti’nin kırsal bir kesiminde yetişti. Babası, oğlunun bu yeni ülkede kendi yolunu bulabilmesi için, iyi bir eğitim alması konusunda ısrar etti. Müstakbel Dünya Bankası Başkanı, babasının o zamanki sözlerini çok iyi hatırlıyor. Babası ona “Eğer bu ülkede bir şeyin sana hediye edileceğini düşünüyorsan, deli olmalısın. Mutlaka iyi bir becerin olmalı” demiş…

“Filler kavga ederken çimenler ezilir”

Jim Yong Kim, ABD’nin seçkin üniversitelerinden Harvard’da biri tıp, diğeri antropoloji alanında olmak üzere çifte doktora yaptı. Uzun süre verem ve AIDS üzerine araştırmalar yürüttü ve ardından kalkınma yardımlarına olan ilgisini keşfetti. Bir Amerikan televizyon kanalında bu ilgisini şöyle dile getirmişti: “Filler kavga ederken çimenler ezilir. Bu bir Afrika atasözüdür. En çok ezilenler, hep yoksulun da yoksuludur.”

Jim Yong Kim, 1987 yılında yoksul insanların sağlık sorunlarına odaklanan “Partners in Health”, yani “Sağlık Ortakları” adlı bir organizasyon kurdu. 2003 – 2007 yılları arasında da Dünya Sağlık Örgütü’nün AIDS’le Mücadele Bölümü’nün başkanlığını yürüttü.

ABD Başkanı Barack Obama, mart ayında Jim Yong Kim’i aday olarak gösterirken “Kalkınma yardımları konusunda profesyonel bir ismin, dünyanın en büyük kalkınma yardımı örgütünü yönetme zamanı gelmiştir” diye konuşmuştu.

Jim Yong Kim’in dostane görünüşünün arkasında pragmatik bir kişilik yatıyor. Zira “İdealler iyidir, ama somut davranışlar daha da iyidir” diye konuşuyor ve şu örneği veriyor: “Afrika’ya gittiğinizde, insanlar size ‘Bizi ne kadar anlıyorsunuz, sorunlarımızı ne derece yakından biliyorsunuz’ demiyor, aksine ‘Bize bir şey getirdiniz mi?’ diye soruyor.”

Gelen eleştiriler

Üç hafta önce aday gösterilmesinden bu yana Jim Yong Kim, Dünya Bankası ve kalkınma politikalarına ilişkin görüşlerini kamuoyu ile çok az paylaştı. Jim Yong Kim’i eleştirenler, onun daha çok dünyanın en fakir ülkelerine odaklanacağını, kalkınmanın tıbbî kısmına ağırlık vereceğini ve diğer konuları gözden kaçıracağını düşünüyor.

Yeni Dünya Bankası Başkanı’nın yeterli yöneticilik niteliklerine sahip olup olmadığı konusunda da kafalarda soru işaretleri var. Zira Dartmouth Üniversitesi’ndeki rektörlüğü sırasında kampüsteki alkol ve mobbingle ilgili yaşanan sorunlara ilgisiz kaldığı ileri sürülüyor.

Dünya Bankası başkanlığına kuruluşundan bu yana hep bir ABD vatandaşının seçilmesi de bir diğer eleştiri konusu. Zira 187 üye ülkenin söz hakkı, bu ülkelerin Dünya Bankası’ndaki sermaye kapasitesi ile yakından ilişkili. Bu nedenle Dünya Bankası’nda zengin sanayi ülkelerinin büyük ağırlığı bulunuyor. Dünya Bankası başkanlığına bir Amerikalı’nın, Uluslararası Para Fonu başkanlığına da bir Avrupalı’nın getirilmesi neredeyse gelenek haline geldi. Kalkınmakta ve kalkınmanın eşiğinde olan ülkeler de ekonomik ve siyasi etkinliklerinin kısıtlandığı gerekçesi ile bu sistemi eleştiriyor.